Türkiye genelinde 1 Şubat ile 13 Nisan 2025 tarihleri arasında etkili olan zirai don afeti, birçok çiftçinin ürünlerinde ciddi kayıplara yol açtı. Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararıyla, ürünleri zarar gören üreticilere yönelik destekleme ödemeleri gündeme geldi. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalar, hem sigortalı hem de sigortasız çiftçilerin bu destekten yararlanabileceğini ortaya koyuyor.
Çiftçiler, özellikle son dönemde artan maliyetler ve zorlayıcı hava koşulları nedeniyle ödemelerin hesabına geçmesini merakla bekliyor. Bakanlığın verilerine göre, destekleme ödemelerinin büyük kısmı Kasım ayı sonuna kadar tamamlanacak ve milyonlarca çiftçinin nakit akışına önemli katkı sağlayacak.
Zirai don ödemeleri, Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) üzerinden kayıtlı olan ve İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından hasar tespitleri yapılan üreticilere yapılacak. Bu kapsamda, destekleme ödemelerinin gerçekleşmesi için hem ÇKS kaydının güncel olması hem de ilgili dönemde zarar gören ürünlerin tespit edilmesi gerekiyor. Ödemeler, üreticilerin ürün kayıplarına göre hesaplanarak hesaplara aktarılacak.
Tarım sigortası (TARSİM) kapsamında olan çiftçilere ödemeler daha önce yapılmışken, sigortasız üreticilere de yaklaşık 23.5 milyar TL’lik destek aktarılacak. Böylece toplamda sigortalı ve sigortasız üreticilere 46.5 milyar TL civarında destek sağlanmış olacak.
Hangi Ürünler Destekten Yararlanacak?
Destekleme ödemelerine konu olan ürünler arasında Antep fıstığı, armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz, limon, mandalina, portakal, şeftali/nektarin, üzüm ve vişne yer alıyor. Bu ürünlerde zarara uğrayan çiftçiler, İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından gerçekleştirilen hasar tespitleri sonrasında destek ödemelerine dahil edilecek.
Kayısı, fındık ve üzüm gibi yüksek ekonomik değere sahip ürünlerdeki kayıplar, çiftçiler için ciddi mali yük oluşturmuştu. Bakanlık, tüm üreticilerin bu süreci yakından takip etmesini ve ÇKS kayıtlarını güncel tutmalarını tavsiye ediyor.
Ödemeler Ne Zaman Hesaplara Yatacak?
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, zirai don afeti nedeniyle ödenecek desteklerin büyük çoğunluğu Kasım ayı sonuna kadar çiftçilerin hesaplarına aktarılacak. Bu süreçte üreticiler, hesaplarına yatan miktarı ve ödeme detaylarını Tarım ve Orman Bakanlığı’nın resmi internet sitesi veya İl/İlçe Müdürlükleri üzerinden takip edebilecek.
Ödemelerin hızlı ve eksiksiz gerçekleşmesi için üreticilerin gerekli belgeleri tamamlamış ve hasar tespitleri yapılmış olması gerekiyor. Bakanlık yetkilileri, ödemelerin zamanında yapılabilmesi için çiftçilerin ÇKS kayıtlarını kontrol etmelerini önemle vurguladı.
Çiftçiler, zirai don destek ödemeleriyle ilgili gelişmeleri yakından takip etmeli ve olası gecikmeler ya da eksiklikler için İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ile iletişim kurmalıdır.
